Sydney Opera House (Nhà hát Opera Sydney) được xem là một công trình kiến trúc vĩ đại của thế kỷ 20, nơi tập hợp của sự sáng tạo, đổi mới cả về hình thức kiến trúc và thiết kế kết cấu. Nằm ở mũi bán đảo Bennelong Point, nơi có bến cảng Sydney – là điểm biểu diễn nghệ thuật nổi tiếng thế giới.
1. Lịch sử
Cuối những năm 1940, Sydney là một trong những thành phố dẫn đầu Australia. Nhưng về mặt văn hóa, nó vẫn chỉ như một thị trấn cấp tỉnh. Trong số những thứ Sydney thiếu là một địa điểm trang nhã dành cho các buổi biểu diễn nhạc cổ điển hay sân khấu lớn. Tuy nhiên, hầu hết người dân Sydney, đặc biệt là các chính trị gia, không mấy quan tâm tới dự án này. Hòa nhạc cổ điển không quá đặc trưng ở Sydney. Dù vậy, vẫn có vài người tỏ ra thích thú, theo Sydney Closeup.
Nung nấu ý tưởng xây dựng một trung tâm hội nghị lớn để tổ chức các sự kiện quan trọng mà vào thập niên 40 ít nhà hát nào làm được, thống đốc bang New South Wales đã tổ chức cuộc thi tìm kiếm kiến trúc sư để xây dựng Nhà hát lớn. Vượt qua 223 bản thiết kế đến từ 23 quốc gia khác nhau, bản thiết kế táo bạo của Jorn Utzon đã được lựa chọn. Cảm hứng chính của ông xuất phát từ những chiếc thuyền buồm lịch sử với những cánh buồm trắng vươn ra biển như chiếc thuyền đã đưa vị thuyền trưởng vĩ đại Jame Cook khám phá bao miền đất mới.
Theo như cách vẽ Opera Sydney – biểu tượng của nước Úc thì chưa có công trình nào trên thế giới từng xây dựng theo kiến trúc giống vậy thời điểm đó và đây là kiến trúc rất khó để thực hiện. Năm 1957 mô hình nhà hát được giới thiệu tại tòa thị chính Sydney và 2 năm sau vào năm 1959 công trình được thực hiện khởi công xây dựng, thậm chí khi bản thiết kế vẫn chưa được người thiết kế hoàn thiện xong.
Nhà hát xây dựng với chi phí khoảng 7 triệu đô, quá trình xây dựng dự tính là 4 năm với trên thực tế công trình phải mất đến 14 năm mới được hoàn thành với tổng chi phí lên tới 102 triệu đô, số tiền này đa phần được hỗ trợ từ một công ty xổ số của nước Úc.
2. Kiến trúc độc đáo của Sydney Opera House
Nhà hát Opera tọa lạc trên 1,8 ha diện tích đất ,có kích thước 120 m rộng (tính ở điểm rộng nhất) x 183 m dài. Kết cấu đóng sâu 25 m có 580 cột bê tông dưới mực nước biển. Nguồn điện cung cấp cho Nhà hát có tổng chiều dài dây cáp 645 km, tương đương công suất cho một thị trấn 25.000 dân.
Mái của nhà hát được lợp bằng ngói sản xuất tại Thụy Điển với 1.056 triệu viên. Tuy nhiên, nhìn từ xa, mái ngói chỉ một màu trắng. Mái ngói có đặc điểm ưu việt là tự làm sạch bề mặt. Dù có khả năng tự làm sạch tuy nhiên vẫn cần phải thay thế và bảo dưỡng định kỳ. Mái được thiết kế để giúp gió biển có thể luồn vào bên trong.
Bên trong nhà hát Opera Sydney được tạo nên bởi 5 studio tập diễn, 6 quán bar, 5 khu nhà hát, 2 sảnh chính, 4 nhà hàng và một số cửa hàng lưu niệm.
Các nhà hát được biểu trưng bằng cách cắt ra thành các bán cầu có hình một loạt các con sò. Nhà hát nhạc kịch và sảnh hòa nhạc và được đặt ở 2 nhóm vỏ sò lớn nhất, các nhà hát khác thuộc vào các nhóm vỏ sò khác. Một vài nhóm vỏ sò nhỏ hơn được sử dụng để đặt nhà hàng và 5 nhà hát khác được xây dựng để tạo nên nơi biểu diễn.Ngoài chức năng là nhà hát, Sydney Opera House cũng là nơi tổ chức đám cưới, tiệc, hội nghị và biểu diễn nghệ thuật nổi tiếng nhất thế giới. Đây cũng là nơi lý tưởng cho các nhiếp ảnh gia, họa sĩ, ca sĩ và các cặp uyên ương từ khắp nơi trên thế giới tụ hội về nhà hát để chụp ảnh, sáng tác, dựng album và tổ chức lễ cưới mơ ước cho mình.
Năm 2007, nhà hát được công nhận là di sản thế giới. Theo UNESCO thì: “Công trình này thật táo bạo và là một sự thử nghiệm có tầm nhìn rộng lớn đã có ảnh hưởng lâu dài trên các lối kiến trúc cuối thế kỷ 20. Kiến trúc của tòa nhà là một di tích và là một hình tượng nghệ thuật độc đáo”. Đây là công trình trẻ tuổi nhất trong danh sách các di sản thế giới và vinh dự là di tích thứ hai duy nhất trên thế giới sau TP.Brasilia của Brazil mà khi được công nhận di sản, vị kiến trúc sư thiết kế công trình đó vẫn còn sống.
Tọa lạc ở ngay bến cảng Sydney lừng danh, tòa nhà và khung cảnh xung quanh tạo nên một hình ảnh nước Australia đặc trưng. Hằng năm, vào mỗi dịp kỷ niệm lớn hay chào năm mới, màn trình diễn pháo hoa nghệ thuật nhìn từ vịnh biển Sydney luôn là một trong những hình ảnh gây ấn tượng với hàng triệu người trên thế giới. Với nhiều du khách, được đến đất nước của “những chú chuột túi” để tham quan và chụp một bức ảnh với Nhà hát Opera Sydney cũng sẽ là một ấn tượng khó phai trong hành trình khám phá năm châu bốn biển.
